-
1 бүрттерү
перех.1) мочи́ть, замочи́ть, выма́чивать/вы́мочить, разма́чивать/размочи́ть, отма́чивать/отмочи́ть (слегка́) || моче́ние, зама́чивание, выма́чивание, разма́чивание, отма́чивание, вы́мочкаборчак бүрттерү — замочи́ть горо́х
чәчәк орлыгын бүрттерү — замочи́ть семена́ цвето́в
киптерелгән алманы бүрттерү — размочи́ть сушёные я́блоки
2) перен.; прост. преувели́чивать/преувели́чить || преувели́чивание, преувеличе́ниебүрттерергә ярату — люби́ть преувели́чивать
-
2 җибәрттерү
понуд. от җибәрүкеше җибәрттерү — проси́ть посла́ть челове́ка
-
3 сөрттерү
1) понуд. от сөртү заставля́ть/заста́вить, проси́ть утира́ть, вытира́тьбитендәге канны сөрттерү — проси́ть, заставля́ть, вытира́ть с лица́ кровь
2) перен.; прост.; см. сөртү 3) -
4 төрттерү
1) понуд. от төртү; веле́ть, заста́вить и́ли проси́ть толка́ть, прота́лкивать/протолкну́ть, подта́лкивать/подтолкну́ть (что-л.)2) перех.а) поддева́ть/подде́тьбүрәнә белән төрттерү — подде́ть бревно́м
б) подта́лкивать/подтолкну́ть, толкану́тьв) перен. съязви́ть, отпусти́ть ко́лкость (в адрес кого-л.) намека́ть/намекну́ть (в разговоре о чём-л. нехорошем в делах собеседника); говори́ть недо́брыми намёкамитөрттереп сөйләмә — не говори́ недо́брыми намёками
3) прост. приставля́ть/приста́вить; стыкова́ть/состыкова́ть ( что с чем) пристра́иватьөйгә төрттереп келәт салу — пристро́ить к до́му клеть
-
5 төрттерүле
-
6 эшкәрттерү
понуд. от эшкәртүтире эшкәрттерү — дать обрабо́тать шку́ру
-
7 кабыргага төрттерү
= кабыргага төртеп тору1) говори́ть, поддева́я (кого-л.); говори́ть намёками2) постоя́нно критикова́ть -
8 күгәрттерү
понуд. от күгәртү -
9 күтәрттерү
понуд. от күтәрү 1)-6) -
10 үзгәрттерү
понуд. от үзгәртүзаставля́ть/заста́вить изменя́ть/измени́ть -
11 шәкірттер
-
12 бүрттерү
-
13 төрттерү
-
14 эшкәрттерү
verarbeiten lassen -
15 бүртендерү
перех.; см. бүрттерү 1) -
16 җибәртү
-
17 кабырга
сущ.1) анат. ребро́ || рёберныйатның кабыргалары беленеп тора — видны́ (торча́т) рёбра ло́шади
кабырга сөяге — рёберная кость, ребро́
2) ребро́, край, сторона́ (чего-л.)өстәл кабыргасы — край стола́
кирпеч кабыргасы — ребро́ кирпича́
кулның кабыргасы — ребро́ ладо́ни
3) геом. ребро́пирамида кабыргасы — ребро́ пирами́ды
кубның унике кабыргасы бар — куб име́ет двена́дцать рёбер
4) косого́р, склон (горы, холма и т. п.)••кабыргалары күренеп (беленеп) тора — о́чень худо́й
кабыргасы юка — худо́й, хи́лый, бесси́льный ( о человеке)
- кабыргага төртеп торукабыргасын санау (тетү, каезлау) — пересчита́ть рёбра (кому-л.)
-
18 кабыргага төртеп тору
-
19 эш
сущ.1) в разн. знач. рабо́та, де́ятельность, заня́тие, труд, де́ло || рабо́чий, трудово́йэшкә алу — приня́ть на рабо́ту
эшкә башлау (керешү) — приступи́ть к рабо́те (заня́тиям); принима́ться за де́ло
эш белән тәэмин итү — обеспе́чивать рабо́той
төзелеш эшләре — строи́тельные рабо́ты
урып-җыю эшләре — убо́рочные рабо́ты
тикшерү эшләре — иссле́довательские труды́
эшеннән бүлү (бүлдерү) — оторва́ть от рабо́ты (де́ла, заня́тия)
йорт эшләре — рабо́ты (дела́) по до́му (хозя́йству)
файдалы эш белән шөгыльләнү — занима́ться поле́зным трудо́м
эш кораллары — ору́дия труда́
эш шартлары — усло́вия труда́
эш вакыты — рабо́чее вре́мя
эш бүлмәсе — рабо́чий кабине́т
эш дәрте — трудово́й энтузиа́зм
эш башында мактанма, эш беткәч мактан — погов. не хвали́сь нача́лом де́ла, хвали́сь его́ концо́м
эш беткәч уйнарга ярый — погов. ко́нчил де́ло, гуля́й сме́ло
эше юкның ашы юк — кто без рабо́ты, тот без хле́ба
эшләрең уңышлы булсын! — пусть дела́ твои́ бу́дут уда́чными
2) де́ло, положе́ние, обстано́вка, обстоя́тельствоэшләр ничек? — как дела́?
эш җайланды — де́ло (положе́ние) ула́дилось
эшләр катлауланды — обстано́вка осложни́лась
кеше эшенә катнашмау — не вме́шиваться в чужи́е дела́
эш шуңа бара — де́ло идёт к э́тому
3) де́ло, вопро́с, пробле́маэш әле хәл ителмәгән — де́ло (вопро́с) ещё не решено́
җир эшләре идарәсе — управле́ние земе́льными дела́ми
эш белән килү — прийти́ по де́лу
финанс эшләре — фина́нсовые дела́ (пробле́мы)
эшне тыныч юл белән хәл итү — ула́дить де́ло (вопро́с) ми́рным путём
эшкә рәсми төс бирү — прида́ть де́лу официа́льный хара́ктер
4)а) профе́ссия, заня́тие, слу́жба || служе́бныйнинди эштә эшлисең? — что у тебя́ за слу́жба (профе́ссия)?
эшеннән алу — снять с рабо́ты, отстрани́ть от слу́жбы
укытучылык эше — профе́ссия учи́теля
хәрби эшкә күчерү — перевести́ на вое́нную слу́жбу
эш адресы — служе́бный а́дрес
эш телефоны — служе́бный телефо́н
б) до́лжность, постҗаваплы эштә эшләү — занима́ть отве́тственную до́лжность
директорлык эшенә билгеләү — назна́чить на пост дире́ктора
5) де́ло, де́йствие, пра́ктикаэш нәрсә күрсәтер — что пока́жет пра́ктика (де́ло)
сүз түгел, конкрет эш кирәк — нужны́ не слова́, а конкре́тные дела́ (де́йствия)
эштә сынау — прове́рить в де́ле (на пра́ктике)
6)а) рабо́та, произведе́ние, изде́лиекүргәзмәдә рәссамның яңа эшләре — на вы́ставке но́вые рабо́ты (произведе́ния) худо́жника
кул эшләре — ручны́е изде́лия
фәнни-тикшеренү эше — нау́чно-иссле́довательская рабо́та
диплом эше — дипло́мная рабо́та
б) произво́дствотире эшкәртү эше — коже́венное произво́дство
Бохара келәмчеләре эше — произво́дство буха́рских ковро́вщиков
7) собы́тие, происше́ствие, слу́чай, де́локөтелмәгән эш килеп чыгу — случи́лось непредви́денное де́ло (происше́ствие)
күз алдында булган эш — слу́чай, происше́дший на глаза́х; слу́чай, кото́рый произошёл (в его́) прису́тствии
эш кичкә таба булды — де́ло бы́ло бли́же к ве́черу
бу эшкә аның катнашы юк — он не име́ет отноше́ния к э́тому происше́ствию
8) юр. де́ло || делово́йҗинаять эше — уголо́вное де́ло
суд эшләре материаллары — материа́лы суде́бных дел
эш хаты — делово́е письмо́
9) высок.; юр. дея́ние, де́йствие; де́ло, посту́покерак бабаларыбызның эшләре — дея́ния на́ших далёких пре́дков
бөек эшләр — вели́кие дея́ния
егет эшеннән беленер — погов. мо́лодец узнаётся по посту́пкам (дела́м)
явыз эш — зловре́дный посту́пок
10) лингв. де́йствие, проце́ссэшнең билгесен белдерү — ука́зывать при́знак де́йствия
•- эш атнасы
- эш аты
- эш башында торучы
- эш белән мавыгу
- эш берәмлеге
- эш вакыты
- эш кәгазьләре
- эш киеме
- эш көне
- эш көче
- эш кылу
- эш остасы
- эш өстәле
- эш сәгате
- эш сөюче
- эш ташлау
- эш ташлаучы
- эш хайваны
- эш терлеге
- эш хакы
- эш ялы
- эш хуҗасы
- эшкә алыну
- эшкә тотыну
- эшкә сәләтле
- эшкә сәләтлелек
- эшнең башы
- эшсез булу
- эшсез калу
- эштән куу
- эштән чөю
- эштән чыгару
- эштән чыгу
- эш башында
- эш башыннан
- эш белү
- эш бетерү
- эш итү
- эш йөртү
- эш кузгату
- эш күтәрү
- эш кулы
- эш куллары
- эш күрсәтү
- эш күрү
- эш кыру
- эш өсте
- эш сөю
- эш торгынлыгы
- эшкә ашмаслык
- эшкә ашыру
- эшкә ашу
- эшкә җигү
- эшкә кертү
- эшкә тарту
- эшкә катнаштыру
- эшкә җәлеп итү
- эшкә яраклы
- эшкә яраксыз
- эшкә ярау••эш алга бармау — дела́ (де́ло) ни с ме́ста, де́ло стои́т на ме́сте
эш анда түгел — де́ло не в э́том
эш (майлагандай) бара — де́ло идёт (как по ма́слу), де́ло пошло́
эш барып чыкмау — не получа́ться, быть безрезульта́тным
эш башка — де́ло друго́е (ино́е)
эш баштан ашкан — см. эш бугаздан
эш башы — хозя́ин, организа́тор де́ла
эш башына кую (менгерү) — поста́вить у руково́дства, назна́чить на руководя́щий пост
эш булдыру — быть уме́лым/предприи́мчивым, быть смека́листым (иску́сным) в рабо́те; уме́ть провора́чивать дела́
эш булсын дип — добросо́вестно; на со́весть (де́лать, рабо́тать); не за страх, а на со́весть
эш бүрттерү — пока́зывать вид де́льного челове́ка
эш җайда — всё в поря́дке; дела́ иду́т хорошо́
эш калдырып — впусту́ю, по́пусту
эш качмас — рабо́та подождёт; рабо́та не волк, в лес не убежи́т
эш мөшкел (начар, харап, хөрти, яман, шәптән түгел) — дела́ пло́хи, де́ло дрянь, де́ло таба́к прост.
эш муеннан — см. эш бугаздан
эш нәрсәдә (соң)? — в чём де́ло, за чем (кем) де́ло ста́ло?
эш тормас — де́ло не ста́нет (не постои́т) (за кем, чем-л.)
эш түгел — (э́то) не де́ло, су́щий пустя́к; па́ра пустяко́в; плёвое де́ло прост.
эш тыгызга килү (терәлү) — станови́ться/стать ту́го
эш узган (үткән) — уже́ по́здно, слу́чай (моме́нт) упу́щен, всё ко́нчено
эш (китереп) чыгару — завари́ть ка́шу; затева́ть (что-л.); вызыва́ть/вы́звать ли́шние хло́поты
эш чыгара алмау — зава́ливать/завали́ть де́ло
эш эшләү — де́ло де́лать
эш эштән үткән (узган) — де́ло уже́ сде́лано; вопро́с уже́ разрешён
эш юктан (эш булсын дип) — от не́чего де́лать
эш ясау — наде́лать хлопо́т (дел)
эше беткән — (его́) пе́сенка спе́та, (его́) ка́рта би́та, ему́ кры́шка прост.
эше көлеп тора — отли́чная рабо́та
эшем иясе (кешесе) — ирон. работя́га, трудя́га
эшем(не) кырган кешедәй — ирон. бу́дто го́ры свороти́л
эшен китерү — редко всы́пать (кому-л.) проучи́ть; показа́ть ку́зькину мать прост.
эшең бетте, кодагый — и де́лу коне́ц
эшең түгел — не твоё де́ло, не твоего́ ума́ де́ло
эшкә салкын карау — манки́ровать рабо́той
эшкә чуму — уйти́ (погрузи́ться) в рабо́ту; погрузи́ться в (какое-л.) заня́тие
эшкә ярату — пусти́ть (употреби́ть) в де́ло
аның эше харап — де́ло его́ труба́
эшне бетерү — разде́латься (с кем, чем-л.)
эшне бозу (сүтү, җимерү) — расстро́ить (испо́ртить), испога́нить прост. развали́ть, разла́дить де́ло; завари́ть ка́шу
эшне бутау (буташтыру, чуалту) — запу́тать де́ло, запу́тать ка́рты, замета́ть следы́
эшне зурга җибәрү — раздува́ть, сгуща́ть кра́ски; де́лать из му́хи слона́
эшне аңлау — разбира́ться в де́ле; быть све́дущим (компете́нтным) ( в чём); знать (понима́ть) толк ( в чём)
эштә исә — на де́ле, на са́мом де́ле
эштә сыналган — испы́танный в де́ле
эштән калдыру — меша́ть рабо́тать, отвлека́ть от рабо́ты
эштән чыгарып — на всю кату́шку; в пух и прах (бить, ругать)
- эш башына менүэштән чыгып йөрү — прост. опуска́ться/опусти́ться; теря́ть/потеря́ть челове́ческий о́блик
- эш бугаздан
- эш бугазга терәлгән
- эш каеру
- эш майтару
- эш пешү
- эш терәлү
- эш төшү
- эшен белү
- эшен бетерү
- эштән чыгып -
20 учащиеся
оқушылар, шәкірттер
- 1
- 2
См. также в других словарях:
бүрттерү — 1. Суда тотып йомшарту һәм дымга туендыру (ярманы һ. б. ш.). Дымлылыгын шытып чыгарга әзер дәрәҗәгә җиткерү (орлык тур.) 2. күч. Эшләү, булдыру, уңышка ирешү әллә ни бүрттереп булмады … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрттерү — 1. (Төртү) 2. күч. Әңгәмәдәшнең берәр кимчелегенә, ялгышына яки холык фигыленә, эшенә һ. б. ачы, чәнчүле сүз белән кинаяләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
жаппай өрт шығу аймағы — (Зона массовых пожаров) ядролық зақым ошағындағы барлық өрт түрлерінің тұтас, жекелеген, отты дауыл өрттерінің жиынтығы. Ж.ө.ш.а нда үйлер мен ғимараттардың 90 пайыздан астамы өртенеді. Мұндай өрттің шарпу аумағы ядролық жарылыстың қуатына және… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Танирбергенов, Арип — Арип (Мухамедкарим) Танирбергенов Дата рождения: 1856 год(1856) Место рождения: Усть Каменогорский округ Западно Сибирского генерал губернаторства, Российская империя Дата смерти: 14 июня 1924 … Википедия
сөял — (СӨЯЛЛЕ) (СӨЯЛЛӘНҮ) – 1. Тире өстенә үсеп чыккан, орлык зурлыгындарак каты төер; рус. Бородавка 2. Аяк кулдагы тиренең: озак эшләүдән, сыдырылудан бирчәю сәбәпле кабарыбрак һәм катыланып калган урыны. СӨЯЛГӘ БАСУ – Берәүнең аеруча борчыган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
таранлау — Таран белән ватып, бәреп керү; берәр нәрсә белән сөздерү, төрттерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыттыру — 1. Орлыкны туфракка утырту алдыннан берникадәр бүрттерү, үренте яралгысын уяту 2. күч. Ялганлау, ялган кушып, арттырып сөйләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
жарқылдың сәуле шығаруы — (Световое излучение) ядролық жарылыстың зақымдаушы факторы. Ол инфракүлгін, инфрақызыл және көрінетін сәулелерден тұрады. Сәуле жарқылы пайда болғаннан кейінгі секундтың алғашқы үлесінде температура миллиондаған градусқа жетеді және ультракүлгін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
пиротехникалық құралдар — (Пиротехнические средства) әр түрлі әсерлерді алу мақсатында (жарқыратқыш, өртегіш, дабылдық және т.б.) пиротехникалық бұйымдарды жарақтауға арналған механикалық қоспалар. Жанғыш заттар мен тотықтың қосындысы П.қ. қоспаларының негізі болып келеді … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шектеу сызықтары — (Разграничительные линии) ұрыс міндетін қою кезінде аға командир анықтайтын жергілікті жердегі шартты сызықтар. Ол аралас құрамалар аудандарының шекарасы болып табылады. Ш.с. тылдан майданға бағытталып көрсетіледі. Берілген ауданда ұрыс әрекетін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ядролық зақым ошағы — (Очаг ядерного поражения) ядролық жарылыстың зақымдаушы факторлары ның әсерінен үлкен аумақта өрттер, зақымдану, жаппай қирау, оның ішінде қорғаныс құрылыстардың да қирауы, коммуналдық энергетикалық тораптардың бүлінуі, жердің радиоактивті… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу